aaaaCzęsto usiłujemy ukryć nasze uczucia przed tymi, którzy powinni je poznać.aaaa [ Pobierz całość w formacie PDF ]
lierbert h4arcuse
Nlarksirm i feminizm:
uu'agaminatui1'reczelosobistej.
Na rvstepie
chcialb¡'m powiedzieó. ze
jest
to
jedyne
zaproszeniena *ykiad.
jakie
pr4j4lem r' g,m
roku
akademickim. Przycz¡'na
jest
prosta. Sa3izq,ze Ruch W,vzu'oieniaKobiet
jest
dziS zapewxe
najrvazniejsry-m
Skorzl'stamz okazji-by rozpocz4ó
i zakoúc21,'ó
i potencjainienaibardziejradykainyrnz naszychruchów poliq'cznych.chociaZ
fakt
tennie dotarl
jeszcze
do ÉwiadomoSci
calegoRuchu.
W1'jaSnienieterminologii:
ZA SADA RZECZY\\,'I STOSCI
Surna noffir i rvartoÉci. okreSlajqcych zachou'anie w
istniej4cym
spoleczeústn'ie"
rv
jego
insry*tucjach.
ucieleSnion-v-ch
stosunkach
itp.
ZASADA \ATDAJ};OSCI
Zasada
rzecn wistoéci. opartej na
r,lydajnoÉci
i mistrzostwie \l,' pelnieniu
furrkcji
ekonomiczneji zaborczej
konkurencji.
EROS
-
u'odróZnieniuod SEKSUALNOSCI
SeksualnoÉé:
cz4stkowypoci4g,energialibidinalna.
zawartaw erogennychstrefach
ciala
-
w
pierwszej
kolejnoÉci:seksualnoéó
genitalna.
Eros: energialibidinalna, rvalcz4caz energiq
agresyv!'n4o
pelniq,
zaspokojeniei
pol4czenie
rryciai Srodowiskado 2ycia:Instynkry ZyciaprzecirvkoInstynktom
Smierci
(Freud).
UPRZEDMIOTOWIENIE.
VERDINGLICHLTNG
Postrzeganie
ludzi i
stosunkówmiEdzyludzkich
jako
obiektów rzeczyi
jak
relacji miEdzy
obiektami.
rzeczatni.
Teraz
drryieurvagiwstgpneo RuchuWivzn'oleniaKobiet,
jak
ju
go widzq. Po pierwsze.ruch
\\yrasta i dziala lv
cywilizacji patriarchalnej, tak r.vigcpou'inien
byó najpierw' rozpatrzony pod
k4temaktualnejs1'tuacji
kobiet w spoleczeÉstrviemqskiejdominacji.
Po drugie, Ruch
dziala lv spoleczeúsfwieklasovym
-
z
fym wi42e siEproblem pienvszy:
kobief.v
nie s4klas4w sensiemarksistou'skim.
Stosunkimiqdzy mE2cryznamii
kobietamibiegn4w
poprzekklasowegopodziahu.
leczbezpaÉredniepotrzeby
i moZlir¡'o$cikobiet maj4
niew4tpliwieu'
ogromnvm stopniu pochodzenie
klasowe. T1m niemniej,
istniej4 u'azkie prryrcryny
dla
rozpatrywania
,,kobiety"
jako
kategorii ogólnej,przecirvstawnej
'mEzczylnie".
Chodzi
o to, 2e w
toku dlugiego
okresu ldstorycznego
spoleczne,mentalne
a naw'etpsychologicznecechy
kobiet
rozrviialy
sip w' inny, czy
nawet
przeciwny
sposóbniz mpskie.
Warto tu slów kilka porvi,edzieó
o
t,vm, czy
,,kobiece"
lub
,,zeúskie"
cechy maj4 spolecme czy,
tak czy inaczej,
..nafuralne".
biologicznepocirodzeuie.
Moja odpowiedá:
mimo oczy.ivistychró2nic
socjologiczn,vchmiqdzy
mEíczvzn4i kobiet4
cechykobiecemaj4pochodzenie
spoleczne.Jednakze,
w wyniku spolecznego
oddzialywaniarv ciqgu
tysi4cleci.staly siEone
,,drug4nahrr4'',
i<tóranie zmienia
siq méchaniczrue
urraz
z r'lprorvadzeniem
nouych inslytucji spolecznych"
Dyskryminacja kobiet
mozliu'a
jest
równiez
w socjalizrnie.
W
c-lruv'ilizacji
patriarchalnej
kobiety podlegaj4szczególnemu
rodzajowi ucisku i
ich ronvój
mentalny
oraz ttzyczny
jest
ukierunkowany \r¡ szczególny
sposób.Dlatego Ruch Wl'zr','olenia
¡
1¡ri'klad
ten zostal w¡,gloszon,v
na Uniu'ersytecie Stanfordzkin-tI
marca 1974 roku. Tekst
byl kilkakrotnie
nrod¡'fikou'amy
u' u1'nik:"tintensl"n,nvch,
szczegóiowych
i czEstobardzogorqcych,lyskusji
z kobietami.Dyskusje
te
pomogly
mi zrozumieó
pervneprzeoczoneproblem-v
socjalizmu i rad-vkalnypotencjal
Ruchu Kobiet,
jako
sily
rv1'u-rotorvej.
Z w7n'azami
szacunku,tekst ten ded¡'kuieCatherine
Asmann, Carol Becker,Anlte-Marie
Feenbers.
RuthGeorge.
AnroniiKar,rs
i SusanOrloiskl,'ej.
Íiat'be rf l,,farcttsc
-
lt{arksi:m
i
ieniiti:n¡
Kobiet
jest
nie
f,iko
uprari.lrion),.
lecz tú<Zeniezbqdn.v.Same
jecinai,
cele tego Ruchu
nl'magaj4
skaii
-
zaróqrro \, kuifurze materiainej,
jak
i inteiektuainei
-
ze moga b1'c
¿'rrd.rr.\
\
rrerrrc-¡
.
-,-;^r--,..-,^i,:^:
-l-^1;
-^-:..:^
-., 1.,.1É.--^
--^,^-:^1*^:
:^l-:
i_.^'^l-!-^l-^^:
1
osi4gniqte
je{inie
drog4zmian¡'calegos!,-stemu
spolecznego.Dziqki srve-ju4asnejd¡'namice.
Ruch
zu'iazanl'
.iest
z
poiin'cznqu'alk4
o reu'oiucjq"
s'olnoéó
dla mqZcn,zn orazkobiet,
Dlatego ze
pienvoturyi ponad
dychotomi4
pieru'iastka me-2czyzna-kobieta,
jest
pieru'iastek
ludzki, u'spóln.v
dla
mqZczyznyik-obiéÜ: uyzwolenie go i realizacja
jak
daraniejstoi naporz4dku
dnia.
Ruclr dzrala na dwóch p\aszcq'znach: po pierwsze,
na
plaszczaznie
walki o petn4
ekonomiczn4 spoleczrr1i kuhurow-4rót'noéó. P1'tanie:czy
osi4galna
jest
talia ekonomiczna,
spolecznai kulturowa równoéórv ramachkapitaiizmu?Jeszczewrócq do tego p\¡tania,
chcialb¡'m
jednaL
zaproponowaóhipotezQ\:stqpnq: nie istniej4
przyczyny
ekonomicme,
z rucji których
róu'noSó taka
nie moglaby zostaó osi4gnigta w
ramach kapitalizmu.
choóby bardzo
zmodyf,rko\\'anego.
Jednak2e
potencjal,
ceie Ruchu S¡yzwoleniaKobiet wychodzqdaleko poza
te
ramy: stawiaj4czadartia,które nie mogq zostaórozwi4zane
ani r¡'ramach kapitalizmu,ani u'
ogóle
u'ramach
spoieczeúsnva
klasowego.Rozwi4zanieich uymagaloby
drugiegoetapu,u1'jSciapoza
te
ramy,
w
jakich
Ruchdzialadzisiaj.Na
tvm
etapie,w Éladza
osi4gniqciemrór.rnoéci.do u1'zwolenia
potrzebne
jest
zbudowaniespoleczeúsfwa,poruszanego
inn4 zasadq
rzec4rvistoéci,spoleczeústwo,
w którym istniej4ca
dychotomiarniqdzy mpskim i Zeúskimpokonyr,r,ana
jest
poprzez
spoiecznei
indyu'idualne
stosunkimiqdzy lud2mi.
Tak wiqc w samym Ruchu mamy obraznowych nie tylko
insql'nlcii spolecznych,
lecz takze
zmian,v
w éu'iadomoÉci,zmiany w inst-vnktownychpotrzebach
mElczyzn i kobiet, wy'nvolonych
z
koniecznoécipanowania
i wyz-vsku.W tym
jest
najbardziej
radykalnf i u,lnvrotorv.vpotencjal
ruchu.
Oznaezato nie tylko przyrvi4zaniedo socjalizmu(calkowita
równoÉékobiet zau'sze
byla
podstaw-ouvm
Za3aniemsocjalistycznym),
lecz prrywiapaniedo
szczególnejformy socjalizmupod
nazwq.-socjalizmfeministyczny".
Do idei tej wrócqpóániej.
Walka toczy
siq
przede
wszystkim z uyzysl<iemi uciskiem, wartoÉciami
v¿¡¿Egiwymidla
citrvilizacji patriarchalnej.
Przeciwko wartosciom,
tworzon)'m i reprodukor¡'anym
przez
spoleczeústr¡¿ie
dominacji mqíczvzn. I talii radykalnv przewrót
w s¡rstemiewartoÉci
rv zadnym
rvypadkunie
moZe byó
jedynie
produktemubocznym
nor,rychinstytucji spoiecz-nych.
Musi b-vó
zakorzenionvw mQzczyznach
i kobietach,tworz4cychnowe
instytucje.
Na czym polega
sensobaleniapoprzednichwartoéci przy
przejÉciudo socjalizmu?
I, po
drugie,
czy tenokres
jest,
tak cry-inaczej,uynvoleniem i umocnieniem
cechspecyficznie
Zeúskich
w sferze
spoleczne-j?
Zacznijmy
od p)¡tania piern'szego
oto podstawowe
wartoéci spoleczeústwa
kapitalistycmego: produkcja
w irnig
z5''sku,
pewnoSó
siebie, efekt¡nvnoÉó,
konkurencja;inny¡¡i
siou'Y.
zasadawydajnoríci,
wladzafunkcjonalnejracjonalnoÉci,
która ogranicza
emocje,podwéjna
nroralnoÉó.
..etyka
pracy",
skazujqcaprzyttraczaj4cq
wiqkszoéóludzi ¡¿ 1¡,yobcowanq.
ni.tnaii.a
pracQ,
at.akíe 24dzau,'ladzy',
demonstracjasil,vi mEstwa.
Takw'iEc,zgodnie
z Freudemta hierarchia
wartoéci
jest
w-r,'razem
struktury
mentalne.i,w której pierwotna
agres)ryvna
energiad44
do redukcji
i oslabieniainstl'nktór¡'
2eriskich,to znaczyenergii
erot-vcznej.Zgodnie
z Frádem, destrukcyjne
sklonnoÉci
w spctleczerisfu'ie
maj4 silg sprawczqJpóki
cyrvilizaeji
niezbqdnes4 coraz
u,iQksze
represje
rv irniE zachorvania
panowaniaw obliczu
jak
nigdy realnychmozlirvoÉci
wyzwoletriu.
i
represje
te rodz4 z kolei
jeszcze
wiEksz4agres),vnodó
a takze
jej
przeniesienie
w kierunku
agresji
spolecznie
uz1'tecznej.
Orva totalna mobilizacja agreswr.noÉci
jest
nam
dzisiaj w-iEcejniz
ziana:
milita4'z1cja,
brutalizacja
¡1l
irau'a
i porz4dku" pol4czenie
seksualnoici
i
ptroró.y.
ofwarte
iiápaÉóí
iia nátuialneinswnkty, por"'staj4ce
przecirvkoniszczeniu
Érodorviskanaturalnego,
napaÉci
na prawa
zakazujqcezanieczyszczania
go ito,
Tendenc.je
te zaltorzeniones4 rv infrastnlktul'ze
ronviniqtego kapitaiizmu.
Zaostrzaj4cl'
siE
f{erbert ],larcuse
-
Afcrl,si:m i
femi¡i:nt
kr]'7)'s gospodarcz)', ramv imperializrnu, reprodukcia
istniej4cego
porzldku
poprzez
rnarnotrau¡stwoi destrulicjq
-
wsz¡'stko to sarno ptzez siq polvoduje
jeszcze
u'iQkszr,wzrost
kontroli nad iudnoÉcr._zu
kontroli i manipulacji siqgajqcej giqbin struktur,v
mentalnej, w sferq
jaho
takicir. I u, takim stopniu.w
jakim
totaina agres)¡wrloéé
inst¡.'nlców'
i ucisk przenikai4
dziÉcale
spoleczeústrvo,
obraz soójalizmu zmienia siq w' swej istocie. Socjalizm,
jako
spoleczeústwo
.iakoSciorvo
inne,
musi ucieleÉniaó anfy'tezE,swego rodzaju zaprzeczenieagrestruvnych
i
'rilprésvwnych
potrzeb i u'artoéci
kapitalizmu.
jako
kultury mEskiegopanowania.
Obiektywne rvaruniri
dla taiiiej anB'tezJ-*
i obaleniawartoéci
ju?
dojrza\.. czlniEc
moZliu"¿m.
u, kazdym razie w charakterzeprzejdciorveitazryprzebudow¡¡
spoleczeústwa,upowszeclurienie
cech,które tra
przestrzeni
cah-chdziejówcyra'iiizacjipatriarchainej
byll' wtaécirveraczejdla kobiet,
niz dla
mE4cry'zn.\\/tpracowane
jako
przeciwwaga dla dominuj4cych
cech mqskich. takimi
cechamiZeúskimipowinn-v
staósiq u'razliwodó..czuloÉó,
brak sklonnoÉci
do
przemoc)¡.
delikatnoÉó
itd. Cechy t€, ocz1u,'iécie,powstaj4
jako
przeciu'stawienie
dominacji i wyzyskowi.
Na
podstat'owym
poziomie psychoiogicmym odnosz4
siE one do sfery Erosa, wyrazaj4c
energiq
instynktu
z,vcia u, przeciu'ienstwie do instynktu
dmierci i energii destrukq'n'nej.
Tu
powstaje
P\4anie:
czelnute cechv,zxvi4zanez ochron4
\cia,
uydaj4
siEty'powo2eñskie?Dlaczego
te same
cechy nie
s4 ztvi4zaneróu'niez z mqskoÉciq?Procesten ma
licz4c4 rviele tysi4cleci
historiE,w
czasie której
dla obrony istniej4cego porz4dku i hierarchii
niezbEdna byla silra fizyczna.
co
pomniejszalo
roiE kobietv, okresowoniezdolnej do pracy z powodu
brzemiennoécii opieki nad
dzieómi.Mpska dominacja,
która su'egoczasu
powstala
na tym gruncie
i istniala
jedynie
w
sferze
wojennej, pózriej
rozszerzyla
siq tak2e na inne instytucje spolecme
i
polityczne.
Kobiety zaczEly
uu'aZaósiE za podw4adne,
slabe,
potrzebneprzede
wszystkim
jako
wsparcie,
czyjako dodatekdo
mE2czyznv,
jako
obiekt seksualny,
jako
instrument rozmnaaartia
siq. I
jedynie
w charakterze
robotnic¡',
jako
uciskana,
kobieta byla mniej lub bardziej
równa mEaczyinie.
Jej cieplo i
Érviadomoéó
ulegaly
uprzedmiotowieniu,stawatl'sig obiektami.
Jej roz,u,ójumyslor4z
byl spEtany.
tak
Jak
i erotyczny.
SeksualnoéématerializowalasiE i byla
wykorzystywana dla prokr.eacji
i
Prostl'tucji.
Pierwsze
wy'zwanie
takiemu stanou'irzeczy zostalorzuconepod
koniec Éredniorvie
cza, w
r¡"iekach
XII i Xm, przy czym, co bardzowa2ne,
w kontekÉciewielkich
i radykalnych
ruchów
herefyckich
katarów i albigensóu'.
Glosili oni autonomiq
miloéci, autonomiq kobiety,
przeciwstawiaj4c jE
mEskiej agresyw"noÉci
i
brutalnoéci. Romantvczna
miloÉó: doskonje
rozumiem.
2e takie pojEcia
brzmi4 dzi$pejoraty'vvnie,zw\aszcza
rv ruchu kobiecym.
A
jednak
dla
mnie
jest
to
cod bardziej powaznego.
Moim zdaniem,takie
fenomeny nalezy postrzegaó
r,r,ich
kontekSciehistorycznym.
Bylo
to
pieru'sze
powame wyzu'anie
istniej4cej hiÁrarchii
warto5ci:
pienvszy
po*'a2ny protest
przeciwko
feudainej hierarchii i pokorze
z ni4 zwi4zanej,pienvsze
r,q'z.wani
e zgubnemu
uciskowikobiety.
Niew4tpliwie protest
ten, owa
antyteza,mial w oglomnym
stopniucharakter
ideologiczn,v
i
ograniczal
siE uyl4cznie
do szlachty.A
jednak
nie byl on wyl4canie
ideologiczny.Dominuj4ce
norrny
spolecznezostaly
obalone
przez
slvnne Trybunaly
lv{iloÉci, powolane
przez Eleonorq
Aku'itaúsk4 przed
którymi prawie
zawszelr,ygryr,v'alizaliochani
anie malzonek,
iut *iq. prawo
miioÉcistaloponad
prawem
feudalnegolorda.I wlaÉniekobieta,
iak
wieéóniesie,
bronila osiat'ie.j
tv'ierdzyalbigensów
przedkrq'iozerc
z4armi
4
pólnocnyc
h baronóu'.
Te postqpou'e
ruchy zostatyokrutnie
stfumione.Slabepocz4tki
feminizmu,
opartena slabej
bazie
klasowej, zostaly
zniszczone.
Jednak rola kobiety stopniorvo
zmieniala rip
*
procesie
rozwoju
spoleczeúst\
ia
przem)'slowego.
Po u'pl¡,wempostQpu
tecturicznego,
spoieczná
repiodukcja
coraz
mniej zalezala
od sily fizryczneji
mqstrva
-
zarówno na ra,ojnie,jak
tez w produkcji
cz.viv
ha:rdltr.
W i,r1'niku
tegonasilil siEu
-vzysk
kobief¡-
-iako
nar:zqdziapracy.
-Oslabienie
buzy
rpol".rn.i
!, :
byi
!4 t::t::_-
Ygi:f,
lf 1,,,!t!I'f _,_
mqskieeopanou,anianie przeszkodzilomqskiernu
panou'aniu
nor¡'ejlilas,v
panuj4cej.
CorazszerszJ:
udzial kobiery \
¡
przemyslowl'm
procesie pracy, podu'azaj4c-v
materiain4
podstara'q
mEskie-j
hierarchii.
jednoczeinie
pagzerzal
ludzk4
bazQury'4'sku i dodatkou'egow1'zyskukobiefy
jaho
gospodl'ni
domorvej,matiii. sfuz4cej.
jej
prac-vw procesieprodukcji.
Jednak rozwiniq6,'
kapitaiizm stopniowo tworz.vl r,varunki materialne dla wprou'adzenia
kobiecejideologii w z¡'cie,obiekrywnewarunki dla
przeksztalcenia
u4aSciwejkobietomslaboÉcir.r,
silE,
przeksztalceniaprzedmiotu seksualnegow
podmiot,
a tak2e
przeksúa\cenia
feminizmu rv silq
polirycm4 u'alcz4c4 z kapitalizmem i z zasad4rn1'dajnoSci.Majqc na uu'adze tq wlaÉnie
perspekq.wqAngelaDavis móu'i o rewoluc,vjnej
jako
uzupetrnienie
funkcji
kobietvjako
o antyteziezasadltwydajnoéci
u,swoichnotatkachz wiEzieniaPaloAlto
-..Kobieta
i kapitaiizm"
-
z
grudnia
i97i r.:
..CorazbardziejsprzS'jaj4ce
r\¡anmkidla
takiegorozwoju
-
to n¡
pier-wszej
kolejno$ci:
zmnieiszenieciEzaru
pracyfrzycznq,
skróceniadniaroboczego,
produkcia
wygodnego
i taniegoubrania,
liberalizacja seksualneimoralnoéci,
pianowanie
rodziny,
nauczanie
powszechne".
Czlnniki te lvskazujqnabazq
spoleczn4
sprzeciwuwobec zasadywydajno5ci,*yzwolenia
kobieceji feministycznej
energli,frrycznej
i inteiektualnej,u'istniejqcym
spoleczeristwie.
Jednakto
samo spoleczeústwohamuje
i uyzyskuje
emanc)?acjE.a tak2e
manipuluje ni4. Kapitalizm nie
rno2e sobie pozwolió na ronvój wlasnoÉcilibidinalnych. zagraiaj4cychrepresy'wnejetyce pracy
zasádywydajno5cii stalejreprodukcjitej etyki
pracyprzez
samychludzi. Dlategona danymetapie
té tendencjewyzwolenczeprzeksztatcalqsiE.drog4manipulacji.w sposóbreprodukcjiishriej4cego
systemu.Stajq siEone rvartoÉci4wymiennq sprzedaj4s¡rstemi sqprzez ten systemsprzedawane.
-SpoiéCléústwo
u,.v*mianydoskonali sig, komercjalizuj4c seks:
cialo kobiece
jest juz
nie tylko
towaretn, lecz takhe lcluczowym rvarunkiem uzyskiwania wartoSci
dodatkowei. Kobieta-robotnica
jak
przedtem
-
im dalej, tym bardziej
-
jest
przedmiotempodwójnego
wyzysku:
jako
robotnicai
iako
gospodyni
dornowa.W takich formachwyobcowaniekobiety wyraza
siq szczególnieostro.Jak
mo2napokonaó
to wyslr.u'anie? W
jaki
sposóbernancypacjakobiety
mo2e staósip decyduj4c4
sil4 w
budowiesocjalizrnu
jallo jakoéciowo
innegospoleczeúsfi¡'a?
Wróómy do pierwszego
stadiumrozwoju Ruchu i zaló2my^2e calkowita równoSó
zostala
osi4gniqta.Jakorówne podmioty
kapitalistycznej
gospodarki
i polityki, kobiery powinny posiadaó
wtaz
z mEíczyznamizdolnoÉci
do konkurowania,agresji,cechy niezbqdnedo tego,
aby utrzymaó
siq i zrobiókariergw pracy.W
ten sposób
zasadawydajno3ci
i zwia;zanez tym rvyobcowanie
bqdq
zachowanei reprodukowane
przez corazu,iEksz4liczbEludzi.
Dla osi4gnipciarównoSci.bqd4cej
absolutnieniezbgdnyrn
warunkiem wT,nvolenia,Ruch znuszony
jest
do bycia agresy\,vnym.Aie
równoÉóto
jeszcze
nie wolnoÉó.Kobieta mo2e pretendowaódo roli przywódczej
u' radykalnej
przebudowie
spoleczeústwa
t"vlko
jako
podmiot
ekonomiczniei politycznie równoprawny.
Jednak
pomirno
równoÉci,tvyzwoleniepodwaza
istniej4c4hierarchiqpotrzeb
-
to podrvulanie
wartorícii
norn
w irniq zbudorvania
spoleczeúsfwa,kierujEcegosiE nolv4 zasadqrzecz,vwistoéci.
i
na tym.
tnoim zdaniem.polega
radykalnypotencjai feministvcznego
socjalizmu.
Feministyczny
socjalizm: mówilem
juz
o niezbEdnej
modyfikacji pojEcia
socjdlizmu.
dlatego 2e.
moim zdaniem,
q'
marksistowskimsocjalizrnie
s4 przeZytki, elementy dziedzictr.va
zasadyr,v1''dajnoéci
i.jej u'artoÉci.Dostrzegamte elementyna
¡rrzykiad
w opowiadaniusiq za coraz
bardziej ef'ektyr.r,nym
ronvojem sil uytr.r'órczych, za caraz r,r'iEksz4
eksploatacjq przyrody, za
oddzieleniem
.,króleshva
u'oinoSci"od Érviataprac,v.
Potencjal
socjalizrnuw-]'kraczadzié pozararny t.vchu;vobrazeú.
Socjalizm.
jako jakoÉciolvo
sil-r'ln'ft\'órcze
nie n'le
do zmnie,jszeniaalier:acjipracf i
sk¡óceniaczasliprac\'.iie do przeksaaiceniaZr'ciaw cel samil-sobie,
doron'cju uczui i intelekru.
uémieizeniaagresji,czerpaniasaq'sfakcjize s\uegoistnienia.osrvobodzeniauczuó
i i¡telektu od
racjonalnosci pauou'ania: nvórczego zainteresou,ania\r' przeciu'ieúsfwie
do represrv,nej
pr:oduli¡rl'noéci.
W tym kontekScie ulzr¡,olenie kobiery bez w4tpieiria okaze siQ
..ant,vtez4
zasad.v
\\1,du¡t.ror.t", rervoluc¡'jn4 funlicja kobiefy w
przebudou'ie
spoleczeásnva.Kobiece
cech,v,
b-r,najmniejnie
prz-r'taliuj4cpokornoÉci
i siaboÉci
rv tej przebudowie,
bEd4akt,vrvizow'aó
innr
obiaz zvcia. bqdzie
vr1,korzl'st¡-'r-aó
aeresyu,n4
energiq
przeciwko
dominacji i
uyzl'skor.r.'i.
Bpdq one
potrzebarni
i ostateczlvmi celami
socjalisrycznejorganizacji
produkcji,
spo.iecznego
podzialupracl'.
no\
/ego
s]/sternuwartoríci,iiiedy
te cry- inne niedostatki zostan4 pokonane. W ten sposób. uczestnicz4c \\¡ przebudowre
spoieczeústwaiakocaloéci.cechykobiece
przestan4
b1'óspec-vficznie
kobiecymi
-
u'
takim stopniu,
2e stan4 siq czpÉci4 ogólnej kuitur,v' socjalist,vcznej.materialnej i intelektualnej.
Pieruotna
agresy\4¡noéó
jednak
w' znacz4cl'm stopniu
utraci
specyf,rczniemqskie
sklonnoÉci do dominacji i uyz,vsku. Postqp tecturiczny,gtóum-vmotor
produkcline"jagresvwnoÉci,
zostanieosr¿'obodzony
zachowa siq r,vkazdej formie spoleczeústn'a.
od swych cechkapitalistvcznvchi nakierowan-v
na zburzenie odraZaj
4cej
de
struktlwno S
ci kapitalizmu.
S4dzq, 2e istniej4 u'a2kie prz)-czyn)¡,aby nazu'aó
takie
rvyobra2enie
spoleczeúsnva
socjaiis[,cznego
feministvcznym socjaiizmem: kobieta uryska peln4
rórvnoÉó ekonomiczn4
polityczn4
i kulturorv1poprzez wszechstronnyronvój s*1,'chzdolnoéci,
a
pr6cz
tej równoÉci
-
reiacje spotecane,
juk
teL
irrdyrvidualne,bqdq
pelne
szczególnejuwagi wzglqdem
siebie"
uira2lir,voÉci.
które to pod
mpskirn uciskiem byly w ogromnym stopniu skupione
w kobiesie:
antvteza
""mpskie-2eúskie"
-
legendam4ideEandrogeniczroÉci.
Chcialbym powiedzieó kilka slów o tej,
jatri
kto
woli. skrajnoÉciromantycznego
czy
spekuiatywnego
myÉlenia, któr4 nawiasem mór.vi4c,nie
urvaZamza tak4 znów
skrajn4 czy
spekuiatr,u'n4.
Ideq
androgenicznoécimoZna zacjonalizowaó
jedynie
poprzez
wyobra2enie sobie
zespoleniaw cz{owieku
cechrnentalnychi cielesn,vch,
przeksztalca
sipi,r's-vntezE
które
q'
cyrvilizacji patriarchalnej
rozu,'ijal1,
siq
n' npíczyínie i w kobiecie
nieróu'nomiernie;zespolenia,
w' którym cechy zeúskie bEd4
u'i'pieraly
mEskie panou'anie
z
represlnn'noÉciEZaden
jednak
stopieó
rvladcirv4 mll
androgetricznega
zespolenianie moze
zlikrvidowaónaturalne.j
róznicv miEdzl
mqaczyzn4ikobiet4
iako
indywidualnoécíami.
Cala radoÉói caly Zal
zawíerasiq lv tej róZnicy,w
b-m
stosunkudo
siebie,do tego.czqÉci4
czegochceszsiEstaó;do tego.
co chcialb,vÉ
uczynióczEsciEsiebie;
do tego,
co nie moZei nigdy nie
bEdziemoglo staósip twojq czgÉci4.
Dlategote| Lakzeu, feminisf.vcznym
socjalizmie
konflikty s4nieuchrorule,
nie do wykorzenienia
s4konflikty
potrzeb
i wartoÉci.
Jednak
a,ndrogenicznv
jest
w staniestopuiou'o
zredukowaóprzernoci ponizenie
w
charaliterspoleczeústv'a
rozu'iqzyu,aniu
t1,chkonfliktóqi
Konkluzja:
Ruch \Vyzwolenia
Kobiet nabral politl'cznegoznaczenia
r¡'w),niku zacho<lzap1,ch
zmian r,v
sanlvm kapitalistyczftym
sposobie
produkcji,
które dalv Ruchowi
now4 pocistawE
materialna.
\Á/yrnieniqglórvne
jej
cechl,:
1)
Ilosnqcaliczba
kobietzatrudniou¡'ch
rv procesieprodukcji.
2)
Wzrost technic:znej
formy
ilrodukc.ii.
stopriiorvo
redukuj4ce.j ul,korz,vstanie
podstau'oil'cj
si
i1
fiz1'czrrej.
3)
apeiedo
'ulra2lirvoici,
Lipow-szechnienie
l-btr:r'towafl.reste['cznego:s,vstematy'czne
clo srrry'sfakcji
rv celach liornerc-r,jnych:
kielowanie zciolrroÉci
nab','u'cze.ina ró2nego
rodzaju
[ Pobierz całość w formacie PDF ]