Photo Rating Website
Strona początkowa Mateusz, Nowakowski, Bóg, Nauka
Malak - Typologia bezpieczenstwa. Nowe wyzwania, Bezpieczeństwo wewnetrzne RP 123

aaaaCzęsto usiłujemy ukryć nasze uczucia przed tymi, którzy powinni je poznać.aaaa [ Pobierz całość w formacie PDF ]
Typologia bezpieczeństwa. Nowe wyzwania
Autor: Kazimierz Malak
czwartek, 08 lipca 2010 10:33
Bezpieczeństwo
1
jest kategoria abstrakcyjną i funkcjonuje wyłącznie w teorii oraz w mowie
potocznej. W praktycznej działalności podmiotów bezpieczeństwa
2
funkcjonuje z przymiotnikiem, określającym kogo personalnie lub jakiego obszaru podmiotowo
lub przedmiotowo dotyczy. Bezpieczeństwo jest jednocześnie "stanem" i "procesem". Mówiąc o
"stanie" mam na myśli jego wymiar, skalę trwałości, zasięg terytorialny itp. Natomiast "proces"
to nieustanne kształtowanie i umacnianie bezpieczeństwa, określające zarazem jego dynamikę,
o której najlepiej świadczy stale rosnący jego zakres podmiotowy, przedmiotowy i przestrzenny.
Za Ryszardem Ziębą
3
przyjęto w polskiej literaturze przedmiotu podział bezpieczeństwa według
następujących aspektów
4
:
1. podmiotowego: bezpieczeństwo narodowe i bezpieczeństwo międzynarodowe;
2. przedmiotowego: bezpieczeństwo polityczne, wojskowe, gospodarcze, społeczne,
kulturowe, ideologiczne, ekologiczne, informacyjne itd.;
3. przestrzennego: bezpieczeństwo personalne (dotyczące indywidualnych ludzi - osób),
lokalne (państwowo-narodowe), subregionalne, regionalne (koalicyjne), ponadregionalne i
globalne (uniwersalne);
4. czasu: stan bezpieczeństwa i proces bezpieczeństwa;
5. sposobu organizowania: indywidualne (unilateralne) - hegemonizm mocarstwowy,
izolacjonizm, neutralność, niezaangażowanie, sojusze (system blokowy), system
bezpieczeństwa kooperacyjnego, system bezpieczeństwa zbiorowego
5
.
Podstawą każdej klasyfikacji są z zasady najistotniejsze cechy charakterystyczne danego
obiektu lub procesu. W zakresie bezpieczeństwa należą do nich przede wszystkim: podmioty i
obiekty bezpieczeństwa, rodzaje zagrożeń, sfery działalności ludzkiej /społecznej/. Typologia
bezpieczeństwa powinna więc być konstruowana według trzech podejść (aspektów):
podmiotowego, przedmiotowego i przestrzennego. Natomiast kwestia czasu jest immanentną
cechą bezpieczeństwa, zarówno jako stanu i procesu, zaś sposób jego organizowania, to tylko
proces, a nie rodzaj bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo jest niepodzielne. Niemniej, z
różnorodnych przyczyn: politycznych, społecznych, naukowych itp. różne jego strony i
płaszczyzny wymagają precyzowania a najczęściej zawężania jego obszaru. Stąd też potrzeba
jego klasyfikowania i typologizacji.
2. Zakres podmiotowy
Bezpieczeństwo obejmuje coraz to nowe obszary życia społecznego, których ranga rośnie wraz
z rozwojem cywilizacji. W zależności od podmiotu, którego żywotne interesy są chronione przed
1 / 17
 Typologia bezpieczeństwa. Nowe wyzwania
Autor: Kazimierz Malak
czwartek, 08 lipca 2010 10:33
zagrożeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi, wyróżnia się
bezpieczeństwo narodowe
(państwowe) i międzynarodowe
,
które może być kształtowane w dwóch obszarach:
1.
wewnętrznym - bezpieczeństwo wewnętrzne
- dotyczy zapewniania stabilności
wewnętrznej podmiotu bezpieczeństwa;
2.
zewnętrznym - bezpieczeństwo zewnętrzne
- dotyczy przeciwdziałania zagrożeniom
zewnętrznym.
Podstawą tego podziału są granice terytorialne - państwowe, kontynentalne, sojuszów,
środowiskowe i innych podmiotów bezpieczeństwa. W warunkach globalizacji i
internacjonalizacji większości sfer życia społecznego, granica między bezpieczeństwem
wewnętrznym i zewnętrznym jest silnie rozmyta, a wiele zagrożeń -
międzynarodow
y, narkobiznes, katastrofy naturalne i ekologiczne - niekiedy trudno dowiązać do wyraźnie
określonego źródła. Niemniej, taki podział wydaje się być pożyteczny z praktycznego punktu
widzenia. Przede wszystkim pozwala precyzyjniej klasyfikować konceptualne podejścia w
rozwiązywaniu problemu zapewniania bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego.
Oprócz tego jest on nieodzowny dla uświadomienia tego, że dla zapewnienia bezpieczeństwa
wewnętrznego potrzebne są inne metody, formy i sposoby, niż dla zewnętrznego.
Obecnie wielu problemów narodowego bezpieczeństwa zewnętrznego nie można rozwiązać
samodzielnie, w pojedynkę, dlatego też konieczne jest łączenie wysiłków podmiotów
bezpieczeństwa. Świat jest na tyle zintegrowany, że niemożliwe jest sprowadzenie zapewniania
bezpieczeństwa zewnętrznego do ram granic narodowych. Dlatego optymalną drogą jego
zapewniania jest doprowadzenie do określonej równowagi swoich interesów z interesami innych
państw, określonego kompromisu w ramach bezpieczeństwa międzynarodowego . Niektórzy
teoretycy bezpieczeństwa wyrażają pogląd, że ścisły podział na bezpieczeństwo wewnętrzne i
zewnętrzne jest nieaktualny, zwłaszcza po ataku terrorystycznym 11 września 2001 r.
7
Można
zgodzić się z takim poglądem, ale w odniesieniu do sfery militarnej (wojskowej).
Bezpieczeństwo obejmuje jednak inne równie ważne, a możliwe ważniejsze sfery jak:
ekologiczną, ekonomiczną, i inne, które są wyraźnie rozdzielone wewnętrznie i zewnętrznie.
Ponadto jak słusznie zauważa P. Sroka tak długo, jak istnieć będą oddzielone granicami
państwa narodowe jako główne podmioty stosunków międzynarodowych i bezpieczeństwa
podział ten będzie uzasadniony
8
.
Bezpieczeństwo narodowe
- często jest utożsamiane z
bezpieczeństwem państwa
,
ponieważ wywodzi się z egzystencjalnych potrzeb ludzkich społeczności zorganizowanych w
2 / 17
 Typologia bezpieczeństwa. Nowe wyzwania
Autor: Kazimierz Malak
czwartek, 08 lipca 2010 10:33
państwa. Jest to moim zdaniem uproszczenie, ponieważ w państwach wielonarodowych
interesy niektórych narodów nie muszą być zgodne z interesami narodu tytularnego i państwa.
W przypadku Polski, raczej nie ma to znaczenia. Jednak w przypadku Rosji (Tatarzy,
Czeczenii), Sri Lanki, Cypru i innych państw to rozróżnienie jest istotne. Zapewnienie
bezpieczeństwa narodowego jest naczelnym zadaniem polityki zagranicznej państwa, zaś
celem
na
rodowej polityki bezpieczeństwa
- ochrona państwa i społeczeństwa przed zagrożeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi
9
. Tak więc bezpieczeństwo narodowe to ochrona wewnętrznych wartości jednostki, każdej
grupy społecznej, narodu i państwa oraz zapewnianie warunków do realizacji zadań
wynikających z tych wartości. Winno ono zapewnić m.in. ochronę takich wartości, jak: przeżycie
ludności, system społeczno-gospodarczy, panującą ideologię, prestiż państwa w środowisku
międzynarodowym, interesy własnych obywateli za granicą, postęp gospodarczy, standard
życia ludności itd.
Spośród wymienionych wartości większość badaczy wyróżnia cztery podstawowe: przetrwanie
(dla tej wartości społeczeństwa są skłonne w określonych sytuacjach poświęcić inne),
integralność terytorialną, suwerenność, jakość życia. Poszczególne narody i państwa decydują
indywidualnie o hierarchii wartości, które powinny być chronione w ramach narodowej polityki
bezpieczeństwa, wybierając adekwatne środki. Ich dobór zależy od rodzaju i skali zagrożeń
oraz możliwości państwa, jego koncepcji polityki bezpieczeństwa i polityki zagranicznej
10
.
Ewolucja pojmowania bezpieczeństwa, rosnąca współzależność podmiotów stosunków
międzynarodowych w jego zapewnianiu skutkuje odchodzeniem od modelu bezpieczeństwa, w
którym podstawową rolę odgrywał czynnik siły, na rzecz innych czynników. Poszczególne
podmioty, w tym państwa, zaczynają coraz silniej utożsamiać własne bezpieczeństwa z
bezpieczeństwem innych podmiotów. Sprzyja temu proces uznawania i rozumienia coraz
większego wachlarza wartości jako uniwersalnych, wspólnych dla większości podmiotów
bezpieczeństwa. Tym samym, interesy związane z bezpieczeństwem narodowym coraz
częściej i głębiej utożsamiane są z interesami innych państw, przez co rośnie poczucie
pewności i zaufania zarówno w stosunkach międzynarodowych - państwa są coraz bardziej
otwarte na współpracę, w tym w zakresie zapewniania bezpieczeństwa
11
.
Bezpieczeństwo międzynarodowe
ma szerszy zakres niż bezpieczeństwo narodowe,
ponieważ kształtowane jest nie tylko przez państwa, chociaż ich rola jest pierwszoplanowa.
Istotną znaczenie mają w tym zakresie inne podmioty bezpieczeństwa międzynarodowego:
sojusze, organizacje i korporacje trans- i międzynarodowe. W zasadzie do kształtowania
bezpieczeństwa międzynarodowego może przysłużyć się każdy uczestnik stosunków
międzynarodowych, bez względu na to czy respektuje powszechnie uznane normy i
3 / 17
 Typologia bezpieczeństwa. Nowe wyzwania
Autor: Kazimierz Malak
czwartek, 08 lipca 2010 10:33
mechanizmy dotyczące bezpieczeństwa. Przykładem realizacja programów jądrowych przez
Koreę Północną i Iran. Wpływają one z jednej strony na obniżenie poziomu pewności
bezpieczeństwa międzynarodowego (kształtują je), a jednocześnie inspirują inne państwa do
podejmowania odpowiednich działań w celu umocnienia tegoż bezpieczeństwa (amerykańska
"tarcza" antyrakietowa). Dlatego tak istotne jest rozróżnienie kategorii: kształtowania od
umacniania.
Funkcjonuje wielość definicji bezpieczeństwa międzynarodowego. Ich cechą wspólną jest
kojarzenie bezpieczeństwa z pokojem i stabilnością oraz akcentowanie konieczności
podejmowania wysiłków przez społeczność międzynarodową ukierunkowanych na zapewnienie
i utrzymanie bezpieczeństwa
12
. Na tej podstawie można podjąć próbę definicji bezpieczeństwa
międzynarodowego jako ochrony systemu stosunków międzynarodowych przed zagrożeniami i
destabilizacją, konfrontacją, konfliktami zbrojnymi i wojnami, zapewniającej wspólne i
unilateralne bezpieczeństwo podmiotom systemu międzynarodowego, w którym funkcjonują
mechanizmy przeciwdziałania i redukowania zagrożeń, akceptowane przez społeczność
międzynarodową na gruncie przestrzegania zasady niestosowania siły w stosunkach
międzynarodowych. Do jego ważnych pryncypiów należą zasady: równości i jednakowego
bezpieczeństwa, a także zasada nieprzyczyniania szkód bezpieczeństwu innych.
3. Klasyfikacja przedmiotowa
W społeczeństwie żywotne interesy obiektów bezpieczeństwa podlegają oddziaływaniu
różnorodnych zagrożeń, dlatego szczególne znaczenie praktyczne mają sub-podziały rodzajów
bezpieczeństwa dotyczące poszczególnych sfer działalności ludzkiej, w których przejawiają się
te zagrożenia. Według tej zasady klasyfikujemy żywotne interesy, zagrożenia i kierunki
zapewniania bezpieczeństwa. Mimo, iż klasyfikacja ta ma charakter pomocniczy, wobec
podziału podmiotowego, to jej znaczenie rośnie, ponieważ pozwala na bardziej precyzyjną
analizę stanu bezpieczeństwa w określonej sferze i optymalne ustalenie kierunków jego
umacniania. W literaturze naukowej i publicystyce można więc spotkać (przy czym lista ta nie
wydaje się być zamknięta), następujące rodzaje:
- bezpieczeństwo polityczne,
- bezpieczeństwo informacyjne,
- bezpieczeństwo militarne,
- bezpieczeństwo ekologiczne,
- bezpieczeństwo ekonomiczne (dzielone następnie na: surowcowe, finansowe,
technologiczne, rolne, żywnościowe, socjalne itp.),
- bezpieczeństwo społeczne,
- bezpieczeństwo kulturowe,
- bezpieczeństwo ideologiczne,
- i inne.
4 / 17
 Typologia bezpieczeństwa. Nowe wyzwania
Autor: Kazimierz Malak
czwartek, 08 lipca 2010 10:33
Przez bezpieczeństwo rozpatrywane przedmiotowo rozumie się więc ochronę żywotnych
interesów jednostki, społeczeństwa i państwa (i innych podmiotów bezpieczeństwa) oraz
zapewnienie możliwości skutecznego działania we wskazanej sferze działalności ludzkiej, przed
zagrożeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi.
Bezpieczeństwo polityczne
- dotyczy pewności przetrwania i rozwoju systemu politycznego
danego państwa bądź ugrupowań państw, a zatem stabilności społecznej oraz ustrojowej i
wewnętrznej państw oraz ich ugrupowań, czyli suwerenności wewnętrznej, związanej z
rzeczywistą kontrolą określonego terytorium przez legalne władze podmiotu polityki. Nie
uwzględnia ono czynnika ideologicznego. Bezpieczeństwa polityczne dotyczy przede wszystkim
poziomu państwa, ale także poziomu systemu międzynarodowego oraz jednostki (prawa
człowieka). Istota bezpieczeństwa politycznego określana jest możliwością prowadzenia
niezależnej polityki wewnętrznej i zagranicznej oraz sprawnego rozwiązywania problemów
systemu państwa. Szczególnym problemem jest słabość struktur demokratycznych w
państwach, które uzyskały lub odzyskały suwerenność po zakończeniu zimnej wojny.
Bezpieczeństwo militarne (wojskowe)
dotyczy, przede wszystkim, następujących
elementów: granic państwowych, sił zbrojnych, powstrzymywania, szkolenia wojskowego, nauk
wojskowych i przemysłu obronnego (wojennego). Ma ono zapewnić pewność przetrwania i
rozwoju państwa lub grupy państw, a także ludności wynikające z braku zagrożeń natury
wojskowej, a w wypadku ich wystąpienia - gwarancję zdolności odparcia agresji przy użyciu sił
zbrojnych własnych, a często także sojuszniczych. Z tą kategorią bezpieczeństwa wiążą się
pojęcia: równowaga sił, sojusze, wyścig zbrojeń, rozbrojenie, (nie)proliferacja broni masowego
rażenia.
Jest ono związane z takimi kategoriami jak potencjały obronne i ofensywne poszczególnych
państw oraz z postrzeganiem intencji innych podmiotów stosunków międzynarodowych.
Bezpieczeństwo militarne zależy od poziomu i stanu sił zbrojnych oraz paramilitarnych,
budowania i funkcjonowania systemu bezpieczeństwa zbiorowego w regionie i udziału państw w
sojuszach wojskowych. Skutkiem zakończenia zimnej wojny, jest przesunięcie rywalizacji
mocarstw z poziomu globalnego na poziom regionalny. Bezpieczeństwo ekonomiczne odnosi
się do zagrożeń dla dobrobytu, swobodnego dostępu do rynków, środków finansowych i
zasobów naturalnych, które zapewniają stabilny rozwój podmiotów bezpieczeństwa i utrzymanie
jego pozycji międzynarodowej. Jest ono także związane z utrzymaniem niezależnych zdolności
produkcyjnych na potrzeby militarne
13
. Bezpieczeństwo ekonomiczne - oznacza pewność
przetrwania i rozwoju systemu gospodarczego państwa oraz międzynarodowych organizacji
5 / 17
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • pies-bambi.htw.pl
  • Odnośniki
    Często usiłujemy ukryć nasze uczucia przed tymi, którzy powinni je poznać.
    Mazurek Dąbrowskiego - nowe, MUZYKA I PLASTYKA W SZKOLE, MUZYKA W GIMNAZJUM, SCENARIUSZE DLA GIMNAZJUM
    melodie deszczem wygrywane, Materiały dla klas 1-3 NOWE!!!, Adaś i Jaś na matematycznej wyspie, klasa 2 karty pracy
    Mcnaught Judith - Cykl Sequels 01 - Na Zawsze, Romans historyczny nowe
    McPhee Margaret - Dama w tarapatach, Romans historyczny nowe
    Marek-Napraw2, nowe 23-11, silniki
    Marek Przejściowa, nowe 23-11, silniki
    Materialista - Anne Holt, NOWE PDF
    Marszałek Piotr Krzysztof - Najwyższe włdze wojskowe w II RP 2011r, 002-02 WOJSKO POLSKIE 1914.07.28-1939.08.31, 002-02 RÓŻNE DOKUMENTY
    Mariola Łaguna - Motywacja wewnętrzna i zewnętrzna, psychologia, Psychologia(2)
    Matt Payne - Google hacking CSF-Jun2005, Studia, Bezpieczeństwo
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • niecoinny.xlx.pl
  • Często usiłujemy ukryć nasze uczucia przed tymi, którzy powinni je poznać.

    Designed By Royalty-Free.Org