aaaaCzęsto usiłujemy ukryć nasze uczucia przed tymi, którzy powinni je poznać.aaaa [ Pobierz całość w formacie PDF ]
MarekGiese,KlaudiuszHirsch
Futsal–małapiłkanoŜna,czyodmianaduŜej–
charakterystykagry.
FUTSAL–ODMIANAPIŁKINOśNEJ,CZYNOWADYSCYPLINASPORTU?
Większość piłkarskich kibiców na pewno orientuje się, Ŝe pierwsze piłkarskie
mistrzostwa świata rozegrane zostały w 1930 roku w Urugwaju. W zmaganiach o Puchar
Rimeta zmierzyło wówczas się zaledwie 13 druŜyn. ZwycięŜyli gospodarze i tym samym
rozpoczęli odwieczną rywalizację Ameryki Południowej ze starą Europą o prymat w piłce
noŜnej. W tym samym czasie równieŜ w stolicy Urugwaju Montevideo Juan Carlos Cerani
nauczycielwjednejzeszkółwymyśliłiopracowałpięcioosobowąodmianępiłkinoŜnej.Celem
jegodziałaniabyłostworzeniemoŜliwościuprawianiapiłkinoŜnejprzezmłodzieŜnamałych
boiskach.WpierwotnymzamyślespotkaniamiałybyćrozgrywanenaistniejącychjuŜboiskach
do koszykówki bez uŜycia band. Ta idea trafiła na bardzo podatny grunt i rozpoczęły się
regularne rozgrywki. Bardzo popularna była i takŜe dynamicznie zaczęła się rozwijać piłka
plaŜowa,którakaŜdemunapewnokojarzysięzesłynnąplaŜąwRiodeJaneiroCopacabaną.
Odbyły się tam właśnie ostatnio Mistrzostwa Świata, w których triumfowali reprezentanci
Francji.
Musi być coś niepowtarzalnego w tym, Ŝe piłka 5 – osobowa była i jest doskonałą
szkołą,którakształciłaikształciwielkichiniepowtarzalnychzawodników.Namałychboiskach
rozwijałysięszczególniewAmerycePołudniowejumiejętnościwielupiłkarskichgeniuszy.
Wspaniały gracz reprezentacji Brazylii Ronaldo, który często w grze posługuje się
podeszwą,cojestbardzocharakterystycznedlafutsalujestwłaśnietegoprzykładem.
RównieŜwprocesieszkoleniaw„normalnym”futbolubardzoczęstostosujesięgry4:4,
które są niezwykle skutecznym elementem kształtowania umiejętności technicznych i
taktycznych, a jednocześnie bardzo dobrze wpływają na poziom cech motorycznych. A w
FutsalgraprzecieŜczterechplusbramkarz.
Wnaszymkrajuodkilkunastulattocząsięrozgrywkiligowewfutsalu.WrozgrywkachI
ligi od kilku sezonów uczestniczy druŜyna Akademii Słowa. Dzięki Ŝyczliwości trenerów,
zawodnikóworazkierownictwaklubuudałosięzebraćwieleinformacjinatemattejdyscypliny
sportu,czegoefektemjestniniejszyartykuł.
Nazdjęciu–KlaudiuszHirschdemonstrujetzw.zagranielobem.
Specyfikaicharakterystykagry
Doszliśmydomomentu,gdytrzebasobienapytanie,czyFutsaljestodmianąpiłkinoŜnej,czy
takjakwkilkukrajachnaleŜygotraktowaćjakosobnądyscyplinęsportu.
Organizacyjniezarównonaarenieświatowej,jakiunaswkrajupiłkanoŜnapięcioosobowa
jesttraktowanajakojednazeskładowychfutbolowegokrólestwa.
Jednakspecyfikagryorazobowiązująceprzepisynasuwająwielewątpliwości,czymoŜnapiłkę
noŜnąpięcioosobowąijedenastoosobowątraktowaćtaksamonaprzykładpodwzględem
szkoleniowym.ŚwiatowaczołówkatoprzedewszystkimdruŜynyBrazylii,Hiszpanii,Włoch,
Ukrainy,Rosji,HolandiiorazArgentyny.Wporównaniuz„duŜymfutbolem”brakujewtej
stawcenapewnoFrancji,NiemiecorazAnglii,alektowiejakbędziezakilkalat.
Abymócsobieodpowiedziećnazadanenapoczątkutejczęścipytaniekoniecznajestbardzo
dokładnaanalizakilkupodstawowychelementów,jakimiróŜnisiępiłka5osobowaod11
osobowej.
GrastrefąwwykonaniudruŜynyAkademiiSłowa
NaleŜywśródnichwyróŜnićtakiejak:
1/Przepisygry.
2/Charakterystykaczynnościtechnicznychwykonywanychwtrakciegry.
3/Charakterwysiłkuzawodnikawtrakciegry.
4/ZałoŜeniataktyczneisposobyichrealizacji.
Przepisygry.
WtymzakresiespotykamybardzoistotneróŜnice.Popierwszewielkośćboiska.Zawodnikw
11osobowymfutbolumadoswojejdyspozycjiśredniookoło300metrówkwadratowych.
StwarzatowielkiemoŜliwościimprowizacjiiniepowtarzalnościzagrań.Boiskoodfutsaluma
wymiaryod25–42metrówdługościi15–25metrówszerokości.
UwaŜam,Ŝetakszerokarozpiętośćwymiarówniejestkorzystna,czemuzresztądaławyraz
interpretacjairegulacjaprzepisówdotyczącychrozgrywekmiędzynarodowych.Wtych
przepisachtakiejwielkiejrozpiętościniema.Wrozgrywkachmiędzynarodowychboiskamuszą
miećod38do42metrówdługościiod18do22szerokości.Zapiswprzepisachzezwalający
/wyjąwszyrozgrywkimiędzynarodowe/natakaistotnąrozpiętośćwymiarówboiskasprzyja
dostosowaniujaknajwiększejilościobiektówdogrywfutsal.Oczywiściezwiększato
dostępnośćgry,alejednocześniestwarzabardzospecyficzneicozatymidzieniekorzystne
oraznieporównywalnewarunkirozgrywaniameczów.PrzecieŜporównującproporcjonalnie
wymiaryboiskadofutsaluwstosunkudo„normalnej”piłkinoŜnejtakizakreswymiarów
oznaczałby,Ŝeboiskapiłkarskiewinnymiećod120do60metrówdługościiod70do42
metrówszerokości,cowpraktycemogłobydoprowadzićdosytuacji,ŜerzutroŜny
egzekwowanobytuŜzaliniąbocznąpolakarnego.
PrzecieŜkaŜdypiłkarzitrenerdoskonalewiejaksięgranatakzwanych„klitkach”i
„lotniskach”.StarsikibicezChorzowanapewnopamiętająsytuację,gdyichukochanyRuchna
boiskuprzyulicyCichejgrałzesłabszymizespołami,togospodarzobiektukorzystającztego,
ŜeniematambieŜnimalowałszerzejlinieboiska,ajaktrzebabyłowięcejuwagipoświęcić
obronie,toboiskoodrazubyłookilkametrówwęŜsze.
Wfutsaluzawodnicygrającynatypowymboiskuodpiłkiręcznej/wymiary40na20metrów/
mająłączniezbramkarzamidoswojejdyspozycji80metrówkwadratowych.Bramkajest
identycznajakdopiłkiręcznej/3metryszerokościi2wysokości/,cooznacza,Ŝematrzyrazy
mniejsząpowierzchnieniŜ„normalna”bramka.Szukającpewnychteoretycznychporównań
oznaczato,Ŝestrzałz16metrównaduŜąbramkęjestrównystrzałowinamałązodległości
6,5metra.Dotegopiłkadofutsaluzewzględunaswojeparametryniejesttakszybkapojej
uderzeniujakta,którąsięgranaw11osobowymfutbolu.Jesttonapewnosporeutrudnienie,
którewymuszawieletzw”sytuacyjnych”uderzeńpiłki,jaknp.szpicem,zupadkiemitp.
Pozornie,więcwydawaćsiębymogło,Ŝebardzotrudnojestwtakichwarunkachzdobywać
bramki.Jednakniejestztymtakźle.Średnialiczbazdobytychwjednymmeczubramekw
naszejIlidzewynosiprawie8goli/dokładnie7,86/.RównieŜobserwującrozgrywki
międzynarodowemoŜnazaobserwowaćpodobnąskutecznośćwgrze.
Istotnymdlagryprzepisemjestczasgry.Grasiędwarazypo20minut,aleczasjestczasem
efektywnymgry.PowierzchniaboiskaorazprzepisuniemoŜliwiającyponownerozegraniepiłki
zbramkarzembezprzekroczeniaprzezpiłkęliniiśrodkowejograniczająmoŜliwośćgryna
czas.
NajistotniejsząwarunkującąsposóbprowadzeniagryróŜnicą,jestbrakprzepisuospalonym.
Powodujeto,Ŝewszelkiedziałaniaofensywneorazdefensywnesąrealizowanewfutsalu
inaczejniŜwpiłcenoŜnej.Zobrazujemytonaprzykładziegierorazćwiczeńwdalszymciągu
opracowania.
Statystykadowodzijeszczejednegozjawiska,któremoŜnazaobserwowaćwFutsalu,a
mianowicietego,Ŝewięcej,około60%bramekpadawdrugiejpołowiegry.Jesttoefekt
duŜegotempagry,coskutkujezmęczeniemzawodnikówiwynikającejztegowiększejilości
błędów.
OgraniczeniasąrównieŜwzakresiegryciałemiwślizgiem.Tenostatninazywanywfutsalu
„wślizgiemodbierającym”moŜewykonywaćwobecnościrywalatylkobramkarz.
KolejnaistotnaróŜnica,totakzwanefauleakumulowane.Przyszóstymfaulu,któryjestkarany
rzutemwolnymbezpośrednimpopełnionymwczasiejednejpołowygrywykonywanyjestrzut
wolnyzdrugiegopunktukarnego–znajdującegosięwodległości10metrówodbramki.Przy
tymrzuciewolnymwykonującygozawodnikmusioddaćstrzałnabramkę.Przeciwnikniema
prawaustawićmuruobronnegoizawodnicywinnisięznajdowaćsięwodległości5metrówod
piłki–taodległośćobowiązujeprzywykonywaniuwszystkichrzutówwolnychwfutsalu..W
przypadkuszóstegofaulupopełnionegonawłasnejpołowiepomiędzyumownąliniąrównoległą
doliniibramkowej,aprzechodzącąprzezpunkt10metrówzespółatakującymaprawowybrać
miejscewykonaniarzutuwolnego–albozpunktu10metrów,albozmiejscaprzewinienia.
Oczywiście,gdyszóstylubkolejnyfaulpopełnionyjestwpolukarnymwykonywanyjestrzut
karnyzlinii6metrów.
InneróŜnicetoobecnośćdwóchsędziównaboiskuorazsędziaczasowyitrzecisędzia,którzy
zajmująmiejsceprzystoliku.Ichobowiązkisąpodobnejakwpiłceręcznej,czykoszykówce.
InneprzepisydotyczącegrynieróŜniąsięodtychstosowanychw„normalnymfutbolu”.
Czynnościtechnicznewtrakciegry.
Zgodniezobowiązującympodziałemelementówtechnicznych,jakiezawodnikwykonujew
trakciegrydokonaliśmyobserwacjizawodnikówIligowegozespołufutsaluAkademiiSłowaz
Poznania,wtrakcierozgrywanychnawłasnymboiskumeczymistrzowskichorazsparingowych
itowarzyskich.
Zastosowaliśmyarkuszobserwacjipodzielonynawykonywaneprzezzawodnikówczynnościz
zpiłką.
bezpiłki.
Oczywiściezakresbadańorazichwyrywkowynatymetapiecharakterniepozwalana
merytorycznieuzasadnioneuogólnieniaiwnioski,alenapewnodajeobrazrodzajuiilości
elementówtechnicznychwykonywanychzawodnikówwtrakciegry..
Wgroniebadanychsączołowizawodnicyligifutsalu,bylilubaktualnikadrowicze.Mamy
zamiarkontynuowaćtegorodzajudziałania,poniewaŜwysnutenaichpodstawiete
początkowewnioskipozwalająokreślićpewnepriorytetywprocesieszkoleniaorazzakresi
zasadyprzygotowaniazawodnikówdogry.
WynikizawartesąwponiŜszejtabelidotycząkompleksowegopomiaruwykonywanychw
trakciegryelementówtechnicznychprzezczołowegozawodnikaAkademiiSłowa–Bartosza
Łeszyka.
Wynikiobserwacji.
MeczIligiFutsaluAkademiaSłowa–RekordBielsko.
Wynikmeczu7:3/2:0/
Zawodnik–BartoszŁeszyk/AkademiaSłowa/
Udziałwgrze Ipołowa13minut16sekund
IIpołowa13minut04sekund
Łączniezawodnikprzebywałnaboiskuuczestniczącwgrze26minut20sekund,oznaczato
65%czasugry.Patrzwykresnr3.
Czynnościwykonanewtrakciegry–tabelanr1oraz2.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]