aaaaCzęsto usiłujemy ukryć nasze uczucia przed tymi, którzy powinni je poznać.aaaa [ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->.pos {position:absolute; z-index: 0; left: 0px; top: 0px;}Lee Kuan Yew, twórca potęgi gospodarczejSingapuru, zmarł w wieku 91 latAutor:Ryan McMakenŹródło:mises.orgTłumaczenie:Jakub BohuszewiczLee Kuan Yew, któremu Singapur zawdzięcza status gospodarczej ifinansowej potęgi, zmarł w poniedziałek (16 marca — J.B.) w wieku 91 lat.Do stworzenia modelu Singapuru zmusiły Yew okoliczności. Singapur nieposiadał zasobów naturalnych ani obszarów rolnych do wykorzystania. Zwrócił sięwięc w stronę globalnego handlu. Model polityczny — przewidujący suroweegzekwowanie kar i kontrolę wolności słowa — wraz z tym, co Amerykanieokreśliliby jako drobne wykroczenia w rodzaju malowania graffiti — łączyautorytaryzm z leseferystyczną polityką gospodarczą. W efekcie powstałopaństwo-miasto, którego PKBper capitawzrosło z 500 USD w 1965 r. doobecnych 55 tys. USD.Ale jeżeli ludzkie doświadczenie czegoś uczy, to tego, że zawsze jestjakaś przysłowiowa łyżka dziegciu w beczce miodu. „The Wall Street Journal”donosi:W tym czasie Singapur, obecnie jedno z najbogatszych państwświata,ściągnąłnasiebielicznegłosykrytykizestronyprzedstawicieli prawicy, którzy przypominali, że utrzymał wysokistandard życia bez przyjęcia typowo zachodniej demokracji czyswobód uznawanych w zachodnich społeczeństwach za oczywiste.To nie do końca prawda. Singapur posiada typowo zachodnią demokracjęw tym sensie, że panuje w nim powszechne prawo wyborcze. Głosowanie jest tuwręczobowiązkiem,reżimemcozapewneniespodobałobynabrakusięObamie.leczProblemnazsingapurskimpolegademokracji,brakuposzanowania praw własności. Rząd Singapuru odpowiada za liczne przypadkiuwięzienia bez wyroku sądu, karania za czyny niebędące przestępstwami — wrodzaju „obraźliwych zachowań wobec sądu”, w których obiektem sankcji jestkrytykowanie urzędników państwowych — oraz cenzurę mediów. Obowiązuje tamtakże obowiązkowy pobór do wojska.Prawa własności powinny być ważniejsze od „praw” wyborczychWedług rządu Singapuru środki te gwarantują poszanowanie prawwłasności. Innymi słowy, mamy tu do czynienia z klasycznym stanowiskiem, wktórym „łamie się prawa własności po to, by je przestrzegać”. Zakłada sięrównież podrzędność praw własności wobec „prawa” wyborczego. Inaczejmówiąc, rząd Singapuru obawia się, że wolność słowa, wolność zgromadzeń i takzwane podżeganie zdestabilizują społeczność, gdzie wszyscy obywatele sąuprawnieni do głosowania. Rząd obawia się sytuacji, w którejwyborcy o niskimpoziomie poinformowania1będą sprowadzani na manowce przez przeciwnikówreżimu. Stąd ograniczenia wolności słowa.Singapurpojmujetojednakopacznie.Rozwiązaniemniejestograniczanie praw własności, co zawsze jest bezprawne, ale ograniczenie „głosu”,który prawem nie jest w ogóle. W rzeczy samej, „prawa” wyborcze trzeba zawszepostrzegać jako podporządkowane prawom własności. Jeśli rząd Singapuru boisię niedoinformowanych wyborców, a tak jest na pewno, powinien ograniczyćliczbę głosujących do wyborców o wysokim poziomie poinformowania — lubprzynajmniej do podatników netto, w których realnym interesie leży ograniczaniewładzy państwa.Osadzaniewwięzieniubezwyrokusąduzapsuciewizerunkuprzedstawicieli rządu nie ma nic wspólnego z ochroną praw własności. Co więcej,takie praktyki są rażąco sprzeczne z prawami własności.Jak silne jest tak naprawdę państwo Singapur?A jednak mimo licznych niedociągnięć ze strony Singapuru trzebapamiętać, że monopol państwa singapurskiego podlega licznym ograniczeniom.Już jego niewielkie rozmiary stanowią okoliczność łagodzącą. Fizyczne barierywyjścia zostały ustawione dość nisko. Państwo singapurskie nie posiada nawetetnicznej zapory przeciwko emigracji w tym sensie, że nie jest ono wyłącznąojczyzną jednej, określonej grupy etnicznej. Singapur nie posiada więc żadnych,wbudowanych na stałe, etnicznych lub językowych barier wyjścia, któreumacniałyby monopol państwa nad zamieszkującą je populacją. Większość1 Por. T. Olczyk,Poparcie celebryckie (celebrity endorsement) w komunikowaniupolitycznym — doświadczenia polskie na amerykańskiej licencji,s. 58 [w:]„e—Politikon”2013, nr 5, s. 27–67.rezydentówprzebywa w nim z powodów ekonomicznych, większość mówi takżetym samym językiem, co ludzie w innych krajach. Oznacza to, że emigracja niewiąże się automatycznie z koniecznością nauki nowego języka w celu uniknięciastatusu outsiderów w kraju docelowym.PrawidłowośćZjednoczonych,zachowywaniatęilustrujeliczne,OgromnaporównaniepowierzchniaSingapuruStanówdoStanówktóre czerpiąmonopolu.językowe i geograficzne korzyści zZjednoczonychpowoduje, że chcąc wyjechać, potencjalny emigrant musiałby pokonać setki, jeślinie tysiące kilometrów oddzielających go od domu i rodziny. Jednocześnie StanyZjednoczone zamieszkuje 75% światowych rodzimych użytkowników językaangielskiego. A zatem chcąc emigrować, trzeba by prawdopodobnie nauczyć sięnowegojęzyka.BarieryjęzykoweigeograficznezapewniająStanomZjednoczonym ogromną przewagę w zakresie zapobiegania emigracji idrenażowimózgów.Monopol państwa zostaje wzmocniony przez jego wielkość i korzyści zistnienia barier kulturowych. Rząd w Singapurze opiera się na obu tychczynnikach w znacznie mniejszym stopniu niż USA.Na pewno więc można powiedzieć, że mimo skłonności do ograniczaniawolności słowa monopol Singapuru jest znacznie bardziej ograniczony odmonopolu w Stanach Zjednoczonych.Oczywiście trzeba pamiętać, że Singapur nie patrzy na politykę przezpryzmat ideologii praw własności, szerzej znanej jako liberalizm. Sam Lee KuanYew opisywał swój zwrot ku własności prywatnej jakow dużej mierzeumotywowany przez względy praktyczne.Pod tym względem też nie odstaje onod innych reformatorów politycznych Azji, postrzegających ekonomię rynkowąnie jako imperatyw moralny, lecz pod kątem jej praktycznych zalet.[ Pobierz całość w formacie PDF ]